Her fiyat hareketi bir trend ve formasyon demektir. Her formasyon bir adım sonra ne olabileceğini söyleyebilir.
Omuz ve Başlar (Omuz-Baş Omuz, OBO)
En güvenilir trend bitiş formasyonlarından biri Omuz-Baş-Omuz formasyonudur. Formasyona bu ismin verilmesinin nedeni, grafik üzerinde bir insanın baş ve omuzlarını hatırlatan bir görüntünün oluşmasıdır.
Formasyon oluşurken, omuzların hemen altında bir boyun desteği belirir. Bu destek, yatay olabileceği gibi, pek çok durumda aşağı ya da yukarı doğru açılı da olabilir. Sol omuz ve sağ omuz, genellikle zaman ve fiyat ekseninde simetriktir. Omuzlardan birinin diğerine göre daha yüksekte olması, ya da daha uzun sürede tamamlanması da ihtimaller dahilindedir.
Formasyonu özgün kılan, fiyatın önce bir tepe (sol omuz), daha sonra daha yukarıda bir tepe (baş) yapması, son yükselişin tamamı, ya da önemli bir kısmı geri verildikten sonra zayıf bir yükseliş çabası ile üçüncü bir tepe (sağ omuz) daha yapmasıdır. Bu formasyonla bir trend dönüş hareketi oluşur. Omuzların altından geçen destek boyun çizgisi olarak isimlendirilir. Boyun çizgisinin kırılması, formasyonun tamamlandığının sinyali kabul edilir.
Formasyonun teknik ölçüm hedefi, en az baş derinliği kadardır. Çoğunlukla boyun kırıldıktan sonra bir geri dönüş çabası olur. Bu çaba bazı durumlarda başarılı olabilir ve fiyat yeniden boyun çizgisinin üzerine yükselebilir. Pek çok durumda ise boyun kırıldıktan sonraki geri dönüş çabası son satış fırsatıdır ve formasyonun teknik hedefine kadar bir düşüş olur.
İşlem hacminin sol omuzdan sağ omuza doğru azalması ve özellikle boyun kırılırken yeniden artış göstermesi, çok ciddi bir düşüş sinyalidir.
Ters omuz baş formasyonunda yapı, tepede oluşan omuz baş formasyonu ile aynıdır. Omuzların simetrik, ya da birbirine yakın yükselikte olması beklenir. Omuzların hemen üzerinden geçen çizgi boyun çizgisi olarak isimlendirilir ve en önemli dirençtir. Bu direncin kırılması, en az baş derinliği kadar bir yükselişin sinyali kabul edilir.
Ters omuz baş formasyonunda da boyun kırıldıktan sonra bir geri dönüş çabası beklenir. Bu çaba, genellikle son alım fırsatıdır.
Omuz-Baş formasyonu, teknik analizde en güvenilir formasyonlardan biri olmakla beraber, bazen formasyon tamamlanamadan başarısız kalır, fiyat boyun çizgisinin altına inmez ve sağ omuz oluştuktan sonra yeni bir atakla trend devam eder.
Omuz-Baş formasyonlarının başarısız olduğu durumlarda, ilgili piyasada yukarıya doğru en az Baş derinliği kadar bir yükseliş potansiyeli doğar. Bu nedenle grafik üzerinde bir Omuz - baş formasyonu tespit edildiyse, sağ omzun geçilmesi formasyonun başarısız kalabileceğine dair bir sinyal, başın geçilmesi formasyonun başarısız kaldığının teyidi kabul edilmelidir. Bu durumda yeni ölçüm hedefi, baş mesafesi kadar yukarıya taşınır.
2) İkili Tepe ve İkili Dipler
Fiyatlar bir tepeye ulaştıktan sonra ilk ciddi satış dalgasıyla geriler ve kayda değer bir düşüşten sonra bir destekle karşılaşır. Destekten yeniden yükselmeye başlar ve önceki tepeye geldiğinde yeniden satışlarla karşılaşır. Bu durumda grafik üzerinde, birbiriyle hemen hemen aynı seviyede iki tepe oluşur.
İki tepenin arasındaki destek çizgisi kırılırsa, bir ikili tepe formasyonunun oluştuğu söylenir. İkili tepe formasyonlarında ölçüm hedefi, 2. tepe yüksekliği kadardır. Fiyatın en az bu hedefe kadar gerilemesi beklenir. İkili tepe formasyonlarında satış sonrası ilk alım hedefi burasıdır.
Düşüş bu seviyede sona ermeyebilir ve derinleşerek devam edebilir. Ancak ikili tepe ölçüm hedefinden şu veya bu ölçekte bir tepki gelmesi beklenir.
Omuz-Baş formasyonları gibi, İkili tepe formasyonları da oldukça güvenilir formasyonlardır.
Bazen destek çizgisinin altına kısa bir savrulmadan sonra fiyat yeniden desteğin üzerine çıkabilir. Bu durumda ikili tepe formasyonunun başarısız kaldığı söylenir. Formasyonun teyit edilmesi için desteğin uzun ve genellikle hacimle desteklenmiş bir çubukla kırılması gerekir. Desteğin kırılması teyit edildikten sonra çok büyük ihtimalle ölçüm hedefine kadar bir düşüş gelecektir.
İkili dip formasyonu, ikili tepenin tam tersidir. Bir düşüş trendinin sonunda ilk ciddi alım dalgası gelir ve fiyat yükselmeye başlar. Bu yükseliş bir seviyede dirençle karşılaşır ve fiyat önceki dibe kadar yeniden geriler. 2. dipten yükseliş, muhtemel bir ikili dip formasyonunun sinyalidir.
İkili dip formasyonunun teyit edilmesi için, ilk dipten yükselişte oluşan tepenin geçilmesi gerekir. Tepe geçildiğinde ölçüm hedefi, 2. dip derinliği kadardır.
İkili dip formasyonu, en güvenilir dip dönüş formasyonlarından biridir. Formasyon teyit edildikten sonra fiyat, genellikle ölçüm hedefinden de daha yükseğe gider.
Dipte ve tepede takoz
Tepede takoz formasyonları, genellikle uzun sürmüş trendlerin en sonunda görülür. Trendin sonuna yaklaştıkça fiyat birbirine yakınsayan, ancak her ikisi de yukarı yönlü olan iki trend çizgisi arasında sıkışmaya başlar. Sıkışma, her yeni tepenin, bir öncekini geçtikten sonra yakın seviyede oluşmasının sonucudur. Bu, satış baskısının arttığını haber verir.
Dipler, tepelerden daha hızlı yükselir. Eğer trend, bir kanalın içinde devam ediyorsa, tepeler gitgide kanal üst bandından daha aşağıdaki seviyelerde oluşur ve fiyat kanal alt bandından uzaklaşamaz.
Bu şekildeki bir görüntü, belirgin bir yorgunluğa ve tükenişe işaret eder.
Tepede takoz formasyonları genellikle çok sert bir şekilde kırılır ve pek çok zaman satış fırsatı bile vermeden düşüş derinleşir.
Tepede takoz formasyonlarında teknik hedef, genellikle takozun oluşmaya başladığı dibin de altındadır. Piyasa, bu dibe ulaşamadan kayda değer bir tepki veremez.
Dipte oluşan takoz formasyonları da, tepede takoz formasyonlarına benzer bir dinamikle hareket eder.
Düşüş trendinin sonlarında tepeler daha büyük, dipler daha küçük bir açıyla alçalır. Bu şekilde ilerleyen hareket, satıcıların sabırsızlığını, buna karşın fiyatı aynı hızla yeni diplere çekemedikleri için güç kaybettiklerini gösterir.
Dipte takoz formasyonları da genellikle aksi yönde ilerleyen çok sert hareketlerle sona erer. Kırılmanın ardından gelen ilk yükselişin, takoz başlangıç seviyesinden önce ciddi bir satışla karşılaşması beklenmez.
Formasyonun teknik hedefi, genellikle takoz başlangıç seviyesinin üzerindedir.
Elmas Formasyonu
Elmas formasyonu, Omuz-Baş formasyonunun bir başka türüdür. Omuz-Baş formasyonundan farklı olarak, elmas formasyonunda tepe oluşumu daha karmaşık yapıdadır.
Tepede pek çok yükseliş ve düşüş birbirini takip eder ve nihayetinde grafik üzerinde bir elmas görüntüsü oluşur. Tüm tepe formasyonlarında olduğu gibi, elmas formasyonunda da kırılma sert bir düşüşle gerçekleşir.
Kırılmanın ardından hedef, tepe derinliği kadar aşağıdadır.
Genişleme Formasyonları - Broadening Formation
Üçgen Formasyonları’nda fiyat dalgalanmaları periyodik, birbirine yakın ve üçgen sınır çizgilerini ihlal etmeyen düzenli oluşumlar iken Genişleme Formasyonları da bunlara benzemekte ancak çarpık ve düzensiz şekillerde ortaya çıkmaktadır.
Bu formasyonlar, genellikle piyasanın tepelerinde oluşmakta ve devamında düşüş trendi başlamaktadır. Özellikle tepe noktalarında oluşanlar hisselerin el değiştirdiği birer kaçış formasyonu olmaktadır.
Genişleme Formasyonu’nun Simetrik Genişleme Formasyonu olduğunu ve oluşum sonunda fiyatların ne tarafa kırılacağını tahmin etmek zordur. Düz Tabanlı Formasyonlar genelde piyasanın tepelerinde, Düz Tavanlı Formasyonlar ise düşüş trendlerinin sonlarında oluşmaktadır.
Bu formasyonlarda üçüncü fiyat dalgalanmasının dikkatle takip edilmesi gerekmektedir. Zira Düz Tabanlı Genişleme Formasyonu’nda üçüncü yükseliş ikinci yükselişin altında kalmışsa ve işlem hacmi de zayıflıyorsa, bu durum Omuz-Baş-Omuz Formasyonu’na geçişi ifade etmektedir. Aynı şekilde Düz Tavanlı Genişleme Formasyonu’nda fiyatların ikinci düşüşten sonra üçüncü düşüşte ikincinin seviyesine düşmeden yukarı dönmesi ve işlem hacminin fiyatlarla birlikte yükselmye başlaması, Ters Omuz-Baş-Omuz Formasyonu’na geçişi işaret etmektedir. Aşağıda bir Genişleme Formasyonu grafiği görülmektedir:
ÖRNEKLER
 |
| İkili Dip ve Obo |
 |
| Dipte Takoz |
 |
| Alçalan Üçgen |
 |
| Çanak ve Yükselen Üçgen |
 |
| Üçlü Tepe |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder