Trend Devam Formasyonları (Continuations Patterns)

Trendler içinde bazen soluklanma dönemleri olur. Bu tip soluklanma dönemlerine trend düzeltmesi denir. Trend düzeltmeleri esnasında bazı kalıplar oluşur. Bu kalıpların tanınması, trendin devamında neler beklenmesi gerektiğini bilmek bakımından yararlı olacaktır.

Boğa Piyasası Aşamaları

 1) Üçgenler

Fiyat hareketinin, grafik üzerinde yakınsayan trend çizgileri içinde sıkışmasına üçgen formasyonu denir. Üçgen formasyonları, genellikle kuvvetli yükseliş trendlerinin ardından gelen düzeltmelerde görülür.

 Formasyon, hızlı bir düşüş dalgasıyla başlar. Daha sonra aşağı yukarı salınımlarda dipleri ve tepeleri birleştiren trend çizgileri, bir üçgen görüntüsü oluşturmaya başlar. Üçgenlerin içinde genellikle ikinci ve üçüncü dipleri birleştiren, daha büyük açılı ikinci bir trend çizgisi daha çizilebilir.

 Üçgen formasyonlarında işlem hacmi ve oynaklık, zaman içinde azalır ve fiyat gitgide sıkışan bir bölgenin içinde hareket etmeye başlar. Bu tip sıkışmalar, çok sert hareketlerin sinyalidir.

Üçgenler her zaman, dipleri ve tepeleri birleştiren trend çizgileri birbiriyle kesişmeden kırılırlar.

Üçgen kırıldıktan sonra hedef, dipleri birleştiren trend çizgilerinin paralelini, üçgenin başladığı tepeye çizerek tespit edilir.

Benzer biçimde, yükseliş sona erdikten sonra düzeltmenin, üçgenin diplerini birleştiren trend çizgisinde sona ermesi beklenir.

Teknik analizde üçgenler genellikle devam formasyonları kabul edilirler. Grafik üzerinde bir üçgenin oluştuğunu tespit eden analist, üçgenin yukarıya doğru kırılmasını bekler. Bazı istisnai durumlarda üçgenler aşağıya doğru kırılabilirler.

Üçgenleri başlangıç aşamasında tespit etmek zordur. Çoğunlukla üçgenin ilerlediği dönemde pek çok hatalı işlem yapma riski vardır. Piyasanın aşağı ve yukarı yönlü atakları kısa solukludur ve kısa vadeli trend, sık sık yön değiştirir.

Üçgenler alıcı ve satıcının kıran kırana mücadele ettiği dönemlerde oluşan bir formasyondur. Piyasa bir denge seviyesine ulaşana kadar bu mücadele devam eder.

En iyi işlem yapma zamanları, üçgenlerin kırıldığı dönemlerdir. Bu nedenle grafik üzerinde üçgen oluşumundan şüphe edildiği zaman, üçgenin kırılmasını beklemek pek çok zaman hatalı işlemlerden korunmak bakımından daha yararlıdır. Üçgen kırıldıktan sonra kısa zamanda tatminkar bir kar elde etme imkanı doğacaktır.

Bayrak / Flama

Bayrak formasyonları, trendler içindeki geçici soluklanma dönemlerinde görülen düzeltme formasyonlarıdır.

Bayrak formasyonları, trendin aksi yönünde, dar kanalların içinde ilerler. Kanalın alt ve üst bantlarının sık test edilmesi, formasyonun önemli özelliklerinden biridir.

Bayrak formasyonları oluşurken işlem hacminin azalması, formasyon sona erdiğinde hacmin yeniden artması beklenir.

Bayrak formasyonları genellikle paralel, nadiren genişleyen kanallar içinde ilerler.

Bayrak formasyonları oluşurken, orta vadeli trend çizgisinin kırılması, pek çok kez hatalı sinyaldir. Formasyon sona erip trend kaldığı yerden yola devam ettiğinde, yeni bir trend çizgisi çizilmelidir.

Düşüşte oluşan bayrak formasyonları da aynı işlevi görür. Yükselen bayrak formasyonları, düşen bayrak formasyonlarına göre daha geniş kanalların içinde ilerler ve işlem hacmi genellikle azalma değil, artma eğilimindedir.

Genellikle alçalan trend çizgileri kırıldığında analistler, ilerleyen kalıbın trend düzeltmesi mi, yoksa yeni bir trendin başlangıcı mı olduğu konusunda tereddütte kalırlar. Bu tereddüdü giderecek kesin bir cevap yoktur. Buna benzer kararsızlık durumlarında analist, teknik analizin diğer araçlarını kullanarak bir piyasa görüşü oluşturmalıdır.

Bayrak formasyonlarını, trend başlangıçlarından ayıran en önemli ipucu, trend kırılmasının ardından dar bir bayrak kanalının oluşması ve ikinci atağın, ilk atağa göre daha kısa kalmasıdır.

2) Takoz / Kama 

Takoz, ya da kama formasyonları, bayrak/flama formasyonlarından farklı olarak birbirine yakınsayan trend çizgileri içinde ilerler.

Alçalan takozlarda trend çizgilerinin her ikisi de aşağı yönlüdür; Çizgiler yakınsayarak fiyatı gitgide daralan bir bölgenin içine sıkıştırırlar. Bu sıkışma, kuvvetli bir kırılmanın sinyalidir.

Takoz/kama formasyonları çoğunlukla sert bir şekilde ve hacimdeki artışla beraber kırılır. Kırılmadan sonra yeni bir trend çizgisinin üzerinde yeni bir trend ilerlemeye başlar.

Takoz/kama formasyonları, bayrak/flama formasyonlarına göre çok daha güvenilir formasyonlardır. Takoz/kama formasyonlarından sonra hemen hemen her zaman, formasyonun başladığı tepe geçilir.

Yükselen takozlar, düşüş trendleri içinde görülür ve hemen her zaman sert bir düşüşle kırılır. Yükselen takozların da dipleri hemen her zaman aşağıya geçilir ve düşüş dalgası yeni diplere kadar ilerler.

Takozun oluştuğu süre boyunca işlem hacminin azalması, formasyonun en önemli sinyallerinden biridir.

Bütün formasyonlarda olduğu gibi, takoz/kama formasyonlarında da kırılmadan sonra bir geri dönüş çabası mümkündür. Bu çabanın başarı şansı oldukça azdır. Başka bir deyişle, takoz/kama formasyonlarında kırılma, oldukça güvenilirdir ve hatalı kalma ihtimali oldukça düşüktür.

Alçalan ve yükselen takozlar, en iyi alım-satım fırsatı veren formasyonlardır. Bu formasyonlar sona erdikten sonra açılan pozisyonların riski çok düşük olduğu gibi, yüksek kar elde etme ihtimali de oldukça yüksektir.

3) Fincan-Kulp

Çok nadir oluşan, ancak tespit edildiğinde çok ciddi kazançlar sağlayan devam formasyonlarından biri de fincan-kulp formasyonudur.

Fincan-kulp formasyonunda grafik üzerinde bir fincan ve fincanın kısa kulpuna benzer bir görüntü oluşur. Bir yükseliş trendi içinde yaşanan düzeltmenin ardından U-dönüşü ile yeniden tepeye kadar bir yükseliş gelir ve yükseliş önceki tepe civarında satışla karşılaşır. Ancak bu satış o kadar zayıftır ki, fiyatı ciddi oranlarda aşağıya itemez ve bayrak/flama, ya da takoz/kama görüntüsünde bir “kulp” oluşur.

Kısa vadeli bu düzeltmenin üst bandının kırılması, aynı zamanda yatay direncin de kısa zamanda kırılacağının sinyalini verir.

Fincan-kulp formasyonunda pek çok zaman geri dönüş çabası bile olmaz, fiyat hızlı bir şekilde dirençten uzaklaşır ve ilk ciddi düzeltmeyi yapana kadar yükselişe devam eder.

ÖRNEKLER